Khái niệm về trái phiếu chuyển đổi và những điều cần biết về trái phiếu

Nhiều người muốn kinh doanh thường đầu tư vào chứng khoán, trong đó phổ biến là mua bán trái phiếu. Trước khi quyết định đầu tư cái gì, nhà đầu tư cần phải tìm hiểu rõ ràng trái phiếu là gì và các quy định của pháp luật liên quan đến. Trái phiếu chuyển đổi là gì? Đây là một nhánh nhỏ của trái phiếu. Bạn có thể tham khảo rất nhiều về trái phiếu, cổ phiếu cũng như sự khác biệt giữa việc nắm giữ cổ phiếu và trái phiếu. Tuy nhiên, nếu phân chia sâu hơn thì trong trái phiếu có loại trái phiếu chuyển đổi. Như vậy ưu nhược điểm của loại trái phiếu này là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu

Khái niệm

Nếu bạn sở hữu cổ phiếu của một doanh nghiệp; tức là bạn sở hữu một tỷ lệ % cổ phần trong công ty đó. Bạn là đồng Chủ Sở Hữu của công ty ấy. Còn trái phiếu, nếu bạn sở hữu nó, bạn là Chủ Nợ của công ty phát hành ra trái phiếu. Nếu bạn mua tất cả trái phiếu của một công ty phát hành ra, bạn là chủ nợ lớn của công ty nhưng bạn KHÔNG phải chủ sở hữu của công ty. Rất khác biệt với việc sở hữu 1 cổ phiếu.

Ví dụ: Công ty VNM phát hành 5 trái phiếu VNM; mỗi trái phiếu có giá 01 tỷ đồng, lãi suất 9%/năm, kỳ hạn 03 năm. Nếu bạn mua 01 trái phiếu này, tức là bạn cho công ty VNM vay 01 tỷ đồng, thời hạn vay 03 năm, mỗi năm bạn lấy tiền lãi 90 triệu đồng, 03 năm tổng lãi thu về 270 triệu đồng, đến ngày đáo hạn công ty VNM có nghĩa vụ hoàn trả tiền gốc 01 tỷ đồng cho bạn.

Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành; bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Cổ phiếu là chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ ghi nhận quyền sở hữu đối với một phần vốn điều lệ công ty.

Chủ thể phát hành

• Trái phiếu: Công ty cổ phần, Công ty TNHH
• Cổ phiếu: Công ty cổ phần

Quyền của chủ sở hữu

Trái phiếu:

• Người sở hữu trái phiếu được trả lãi định kì, lãi suất ổn định; không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
• Người sở hữu cổ phiếu được gọi là cổ đông của công ty cổ phần

Cổ phiếu:

• Người sở hữu cổ phiếu của công ty cổ phần trở thành cổ đông và tùy thuộc vào loại cổ phần họ nắm giữ; có những quyền khác nhau trong công ty.
• Được chia lợi nhuận (hay còn gọi là cổ tức); tuy nhiên lợi nhuận này không ổn định mà phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
• Có quyền tham gia vào việc quản lý và điều hành hoạt động của công ty; tham gia biểu quyết các vấn đề của công ty (Trừ cổ đông ưu đãi cổ tức và cổ đông ưu đ
• ãi hoàn lại không được dự họp Đại hội đồng cổ đông; và biểu quyết các vấn đề của công ty)Người sở hữu trái phiếu là chủ nợ của công ty.

Thời gian sở hữu

• Trái phiếu: Thời hạn được ghi cụ thể trong trái phiếu
• Cổ phiếu: Không có thời hạn cụ thể

Thứ tự ưu tiên thanh toán khi công ty giải thể, phá sản.

• Trái phiếu: Khi công ty phá sản, giải thể; trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu.
• Cổ phiếu: Khi công ty phá sản, giải thể; phần vốn góp của cổ đông được thanh toán sau cùng khi đã thanh toán hết các nghĩa vụ khác.

Tham khảo thêm: Kiến thức đầu tư

Khái niệm về trái phiếu chuyển đổi

Trái phiếu chuyển đổi là gì?

Hiểu đơn giản, Trái phiếu có thể quy đổi thành Cổ phiếu. Tuy nhiên, cần xem xét kỹ cách thức chuyển đổi để có lợi cho nhà đầu tư nhất.

Ví dụ cụ thể

Ví dụ: Công ty ABC có 10 triệu cổ phiếu (tương đương vốn điều lệ 100 tỷ; mệnh giá cổ phiếu theo quy định Việt Nam là 10.000 đ/cp), giá thị trường hiện mỗi cổ phiếu là 25.000 đ/cp. Công ty này phát hành 01 triệu trái phiếu chuyển đổi, mệnh giá trái phiếu 1000.000 đ/trái, giá phát hành 1000.000 đ/trái, bán mỗi lô 1000 trái (không bán lẻ), lãi suất mỗi năm 05%, thời hạn 03 năm đáo hạn, quyền chuyển đổi trái phiếu thực hiện vào ngày đáo hạn; tỷ lệ chuyển đổi 01:40 (mỗi trái phiếu đổi thành 40 cổ phiếu).

Khi đó, nếu bạn mua 01 lô trái phiếu chuyển đổi này; tức là bạn sở hữu 1000 trái phiếu, tương đương cần chi ra 01 tỷ đồng cho công ty ABC vay. Mỗi năm bạn nhận về 50 triệu tiền lãi vay, 03 năm nhận tổng cộng 150 triệu tiền lãi. Đến ngày đáo hạn, bạn có 02 lựa chọn:

• TH 01: là đáo hạn trái phiếu, thu về vốn gốc 01 tỷ đồng. Thường nếu đến ngày đáo hạn sau 03 năm, giá cổ phiếu ABC < 25.000 đ/cp bạn sẽ chọn phương án này.
• TH 02: là bạn có quyền đổi 1000 trái phiếu chuyển đổi này thành 40.000 cổ phiếu ABC. Nếu tại thời điểm sau 03 năm đó, cổ phiếu ABC có giá 50.000 đ/cp; thì 40.000 cổ phiếu ABC tổng giá trị trên thị trường là 02 tỷ đồng. Phương án này dùng khi đến ngày đáo hạn; giá cổ phiếu ABC > 25.000 đ/cp.

Bạn được chọn 01 trong 02 phương án; tùy tình hình thị trường và giá cả cổ phiếu ABC lúc đó.

Những ưu và nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi đối với công ty phát hành

Ưu điểm của trái phiếu chuyển đổi 

• Đối với công ty phát hành ra trái phiếu chuyển đổi thì chi phí phát hành và lãi suất trả thấp hơn so với phát hành trái phiếu thông thường cũng như so với lãi ngân hàng và điều này đồng nghĩa với việc giảm rủi ro đối với tổ chức phát hành.
• Thứ hai, tăng vốn cổ phần trong tương lai khi chuyển từ trái phiếu nợ thành vốn cổ phần. Đây cũng là cách giúp giá cổ phiếu thường không bị sụt giảm do tránh được tình trạng tăng số lượng cổ phiếu một cách nhanh chóng trên thị trường.
• Đồng thời trước khi trái phiếu được chuyển đổi sẽ không làm giảm thu nhập của các cổ đông hiện hữu so với phát hành cổ phiếu; cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc huy động vốn do tính hấp dẫn của việc có thể chuyển đổi từ trái phiếu sang cổ phiếu.

Nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi

Vì lý do cổ đông thường tham gia vào việc quản lý công ty nên khi chuyển đổi có thể gây ra một sự thay đổi trong việc kiểm soát công ty. Cụ thể, vốn chủ sở hữu bị “pha loãng” do tăng số cổ phiếu lưu hành; nên mỗi cổ phần khi đó đại diện cho một tỷ lệ thấp hơn của quyền sở hữu trong công ty. Cuối cùng kết quả chuyển đổi sẽ làm giảm chi phí trả lãi; tức là làm tăng thu nhập chịu thuế của công ty. Vì vậy có thể kết luận rằng công ty phát hành sẽ không có lợi vì phải trả thuế nhiều hơn khi chuyển đổi.

Những ưu và nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi đối với các nhà đầu tư

Ưu điểm

Đứng ở vị thế là các nhà đầu tư, trái phiếu chuyển đổi cũng không khác trái phiếu thường; tức là cũng được thanh toán tiền lãi với một lãi suất cố định và sẽ được mua lại với giá bằng mệnh giá vào lúc đáo hạn. Bản chất của thu nhập từ lãi suất trái phiếu thường cao hơn và chắc chắn hơn thu nhập từ cổ tức trên cổ phiếu.

Người nắm giữ trái phiếu chuyển đổi có quyền ưu tiên hơn các cổ đông nắm giữ cổ phiếu khi công ty phá sản và bị thanh lý; tương tự như cổ phiếu ưu đãi được thanh toán. Về mặt tương đối, giá thị trường của trái phiếu chuyển đổi có chiều hướng ổn định hơn giá cổ phiếu trong thời kỳ thị trường sa sút. Bên cạnh đó, giá trị của trái phiếu chuyển đổi trên thị trường sẽ được hỗ trợ bởi các lãi suất hiện hành của những trái phiếu cạnh tranh khác.

Có ảnh hưởng liên tiếp là trái phiếu chuyển đổi có thể được chuyển thành cổ phiếu vậy nên giá trị thị trường của chúng cũng sẽ có chiều hướng tăng nếu giá cổ phiếu tăng. Mặt khác, nhà đầu tư còn có quyền lựa chọn; một là sẽ không bị lỗ nặng khi giá cổ phiếu sụt giảm xuống dưới giá chuyển đổi lúc này họ sẽ không thực hiện quyền chuyển đổi; mặt khác có lợi khi giá cổ phiếu tăng mạnh thì họ sẽ thực hiện quyền chuyển đổi rồi bán cổ phiếu sau khi chuyển đổi.

Nhược điểm

Vậy nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi là gì đối với các nhà đầu tư; trước khi đầu tư thì bạn cần biết rõ mức lãi suất thấp hơn so với các loại trái phiếu khác. Đặc điểm thời gian chuyển đổi thường dài nên tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro sau đó. Trường hợp tiêu cực nhất là công ty phải ngừng hoạt động bởi những tình huống như sáp nhập; hợp nhất hay xấu nhất giải thể thì những người nắm giữ trái phiếu chuyển đổi sẽ mất đi đặc quyền chuyển đổi ngay lập tức.

Vậy nên mỗi loại chứng khoán nào cũng sẽ có hai mặt lợi và nhược điểm; nhìn chung chỉ là cách ta nhận định vấn đề và từ đó áp dụng những phương pháp khác nhau dựa theo những kinh nghiệm của mỗi cá nhân.

Cách thức họ tiếp cận thông tin từ những nguồn khác nhau; cách họ đọc báo cáo tài chính của chính công ty phát hành ra sao; cách họ định giá tiềm năng của công ty phát hành trái phiếu chuyển đổi; cách xác định sự biến đổi của thị trường chung và thị trường ngành riêng biệt cho từng loại hình kinh doanh của công ty. Từ những yếu tố này, cộng thêm tí may mắn “trời cho” nữa thì tạo thành tổ hợp có thể kết luận tương đối là thành công đối với những ai chơi chứng khoán nói chung và trái phiếu chuyển đổi nói riêng.

Nguồn: hocviendautu.edu.vn