Tổng hợp những thông tin cần biết về DeFi đang Hot trên thị trường

DeFi (Tài chính phi tập trung) đang trở thành chủ đề nóng nhất trong không gian tiền điện tử nói riêng và ngành công nghiệp blockchain nói chung. Không chỉ ở khía cạnh tài chính, mà ở khía cạnh đầu tư, kiếm lợi nhuận dựa trên DeFi token cũng rất được cộng đồng quan tâm.

Các token DeFi x5, x10 lên giá chỉ trong vài tuần đến vài tháng đã kích thích sự quan tâm của nhiều giới đầu tư coin tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Vậy rốt cuộc DeFi là gì? Điều gì đặc biệt về tài chính phi tập trung? Ưu điểm và nhược điểm của nó là gì? Tiềm năng của DeFi trong tương lai là gì? Cùng tìm tinmoichungkhoan.com hiểu trong bài viết này nhé.

DeFi là gì?

DeFi (viết tắt của từ Decentralized Finance, hay tiếng việt là Tài chính phi tập trung) thường dùng để chỉ các tài sản kỹ thuật số; hợp đồng tài chính thông minh; giao thức và ứng dụng phi tập trung (DApps) được xây dựng trên blockchain Ethereum. Nói một cách đơn giản, DeFi là một hệ thống các sản phẩm tài chính mở (Open Finance); Permissionless (tính không cần sự cho phép) và lồng chéo nhau.

Trên thực tế, DeFi là một mạng lưới chồng chéo của các DApp và hợp đồng thông minh (smart contract) dựa trên Ethereum; tập trung vào các ứng dụng tài chính như cho vay, phái sinh, sàn giao dịch và trading,v.v. DeFi cũng có thể được gọi là Tài chính mở vì nó là sự kết hợp của các dịch vụ ngân hàng truyền thống hay Tài chính Tập trung (CeFi – Centralized Finance); với các công nghệ phi tập trung như blockchain.

Ai là người phát đã minh ra DeFi?

Không có ai phát minh ra DeFi cả, nhưng các ứng dụng DeFi được xây dựng trên blockchain Ethereum và nền tảng này được tạo ra bởi Vitalik Buterin. Ứng dụng DeFi lớn nhất và đầu tiên trên thế giới là MakerDAO; được thành lập bởi Rune Christensen.

Mục đích ra đời của DeFi

Trong tài chính truyền thống (CeFi – Tài chính tập trung *); bạn tin tưởng rằng chính phủ sẽ không in tiền đột ngột để lạm phát có thể tăng vọt. Các ngân hàng sẽ giữ tiền của bạn an toàn và bạn thường kiếm lợi nhuận bằng cách giao tài sản của mình cho bên thứ ba; có nghĩa là trao quyền kiểm soát tiền của bạn cho người khác.

Nhưng bạn phải đồng ý rằng ngay cả khi đó là tiền của bạn; bạn không thể hoàn toàn kiểm soát chúng, bất kể bất kỳ điều gì ở trên. DeFi ra đời với mục đích tạo ra một hệ thống tài chính mở cho tất cả mọi người; ở đó, mọi người hoàn toàn có thể kiểm soát tài sản của mình. Rộng hơn, DeFi là một nỗ lực đầy tham vọng nhằm phân cấp các trường hợp sử dụng tài chính truyền thống cốt lõi. Chẳng hạn như giao dịch, cho vay, đầu tư, quản lý tài sản, thanh toán và bảo mật thông qua việc sử dụng Blockchain. Vậy liệu DeFi có thể thay thế CeFi trong tương lai?

Sự khác biệt giữa Tài chính phi tập trung (DeFi) và Tài chính tập trung (CeFi)

Trong thế giới tài chính truyền thống, nguồn cung tiền được kiểm soát bởi một nhóm nhỏ các ngân hàng trung ương; những đơn vị làm việc với một nhóm nhỏ các ngân hàng doanh nghiệp để duy trì tính hiệu quả trong cách vận hành thế giới. Mặc dù hệ thống tài chính tập trung này đã giữ cho nền kinh tế thế giới hoạt động tốt nhất trong một thế kỷ qua; nhưng nó vẫn còn những hạn chế.

Hiện tại, có khoảng 1,7 tỷ người không nằm trong mạng lưới tập trung này vì nhiều lý do; có thể là do vị trí cư trú, lịch sử tín dụng hoặc cơ sở hạ tầng ngân hàng đủ tin cậy. Blockchain; và cụ thể là tài chính phi tập trung (DeFi) được cho là một giải pháp khả thi để giảm rào cản gia nhập đối với 1,7 tỷ người này; những người trước đây đã phải chật vật để có quyền tiếp cận với những thứ như tài khoản ngân hàng và vay nợ.

Trong tài chính tập trung luôn đi kèm với cụm từ “custodial” hay uỷ thác. Tức là các tài sản, sản phẩm, dịch vụ trong tài chính sẽ được uỷ thác cho tổ chức nào đó.

Ví dụ: Khi mọi người gửi tiền vào ngân hàng (cho ngân hàng vay) thì tiền đó được uỷ thác cho ngân hàng nắm giữ.

Các thành phần của tài chính tập trung CeFi

Trong tài chính tập trung CeFi gồm các thành phần:

• Các tổ chức: Họ có thể là chính phủ, các ngân hàng trung ương; ngân hàng tư nhân, quỹ, các dịch vụ tài chính, quỹ phòng hộ, quỹ hưu trí…
• Các thị trường: Ví dụ như các sàn giao dịch như sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam, NASDAQ…
• Các công cụ tài chính: Ví dụ như các sản phẩm phái sinh, các khoản vay, cổ phiếu, nợ…
  Các thành phần trên mọi người đều rất dễ hình dung với các ví dụ xung quanh chúng ta.
• Hạn chế rất lớn của nền tài chính truyền thống đó là tính tập quyền hay tập trung quyền lực. DeFi chính là giải pháp cho việc này.

Đặc điểm của DeFi

DeFi là nền tài chính phi tập trung (hay tài chính mở). Trong đó, các tổ chức, thị trường hay các công cụ tài chính được quản lý phi tập trung.

DeFi tận dụng sức mạnh của Blockchain là phi tập trung và minh bạch để tạo nên 1 nền tài chính mở. Trong đó, mọi người đều có thể truy cập và sử dụng nó ở bất kỳ đầu; bất kỳ khi nào mà không chịu sự chi phối bởi cá nhân; tổ chức tập trung quyền lực nào cả.

3 đặc điểm của DeFi gồm:

• Permissionless (tính không cần sự cho phép): tức là bất kỳ ai ở bất kỳ đâu; thời điểm nào cũng có thể truy cập và sử dụng các sản phẩm; dịch vụ DeFi mà không bị phân quyền, hoặc bị hạn chế quyền bởi bất kỳ ai.
• Trustless (tính phi tín nhiệm): tức là các bên tham gia không cần phải đặt niềm tin về uy tín của nhau. Mà trong DeFi smart contract sẽ hỗ trợ việc này; và tạo nên tính chất trustless.
• Transparency (tính minh bạch)
• Trong DeFi luôn đi kèm với “Non-Custodial” tức là không uỷ thác. Cũng nhờ vào đặc điểm này của DeFi mà chúng ta thường gọi nó là Open Finance hay tài chính mở.

Tài chính phi tập trung DeFi có thể thay thế CeFi không?

Về cơ bản, DeFi sẽ không thể thay thế hoàn toàn CeFi; tuy nhiên họ sẽ cung cấp nhiều loại hình dịch vụ hơn mà CeFi không làm được.

Trong DeFi:

• Tài sản sẽ được thay thế bằng tiền ảo.
• Các tổ chức, tiểu bang và công ty sẽ được thay thế bằng công nghệ Blockchain.
• Dù bạn ở đâu, chỉ cần có thiết bị kết nối Internet là bạn có thể truy cập tài chính phi tập trung DeFi.
• Như vậy, các công cụ DeFi chắc chắn sẽ khác so với các công cụ CeFi; mặc dù chúng cung cấp các dịch vụ tài chính tương tự, chẳng hạn như cho vay.
• Không chỉ vậy, họ còn cung cấp các dịch vụ tài chính hoàn toàn mới như stablecoin (DAI, True USD, …)

Ưu điểm và nhược điểm của DeFi

Ưu điểm

Như đã đề cập ở trên, trong tài chính truyền thống; các tổ chức; thị trường và công cụ tài chính luôn tồn tại trung quan có quyền lực tập trung. Trong khi đó, DeFi tận dụng sức mạnh của Blockchain là tính minh bạch và phi tập trung để loại bỏ các trung gian này.

Về cơ bản, các hoạt động trên DeFi không bị quản lý bởi một tổ chức hay bất kỳ nhân viên nào của tổ chức đó; mà thay vào đó, các quy tắc được viết bằng code (hay hợp đồng thông minh).

Các hợp đồng thông minh này hoàn toàn minh bạch trên blockchain để mọi người có thể kiểm tra. Điều này mang lại một niềm tin khác đối với người dùng; vì bất kỳ ai cũng có cơ hội hiểu chức năng của hợp đồng hoặc tìm ra lỗi. Mọi hoạt động giao dịch cũng được công khai cho mọi người xem.

DeFi được thiết kế đê mang lại tính toàn cầu ngày từ đầu. Cho dù bạn ở Mỹ hay ở Việt Nam, bạn đều có quyền truy cập vào các dịch vụ DeFi và mạng lưới như nhau. Tất nhiên, mỗi nước có thể có những quy định riêng được áp dụng; nhưng về mặt kỹ thuật, hầu hết các ứng dụng DeFi đều khả dụng cho bất kỳ ai có kết nối internet.

Trải nghiệm người dùng linh hoạt: Nếu bạn không thích giao diện của một giao diện bất kỳ; không sao, bạn có thể sử dụng giao diện của bên thứ ba hoặc xây dựng giao diện của riêng bạn. Hợp đồng thông minh giống như một API mở mà bất kỳ ai cũng có thể xây dựng ứng dụng.

Nhược điểm

Một nhược điểm duy nhất của Tài chính phi tập trung có lẽ là cách tiếp cận và sử dụng; DeFi gắn liền với các tài sản tiền điện tử (coin); vì thế đối với người dùng, họ sẽ cần có thời gian đủ lâu để tìm hiểu và học cách sử dụng các ứng dụng DeFi.

Những ứng dụng và dịch vụ DeFi phổ biến

Hiện nay, có rất nhiều ứng dụng DeFi. Các ứng dụng này đã và đang tiết kiệm thời gian và tiền bạc cho doanh nghiệp và cả các khách hàng. Trên thực tế, các nền tảng DeFi đã bắt đầu xuất hiện trên hầu hết các lĩnh vực tài chính.

Dựa vào đặc tính minh bạch, trustless, permissionless. DeFi taọ ra các dịch vụ tài chính giúp người dùng dễ dàng truy cập như thanh toán, cho vay, vay, đầu tư và quản lý danh mục đầu với quyền tự chủ cao và ít rào cản hơn.

Ngoài ra, các lập trình viên có thể xây dựng những ứng dụng DeFi (DApps) trên blockchain để phát hành; lưu trữ và quản lý tài sản tiền mã hoá của mình. Và, hợp đồng thông minh (smart contract) ràng buộc các thỏa thuận không thể đảo ngược giữa hai bên mà không cần người trung gian. Từ đó, giúp cho toàn bộ hệ thống tài chính trở nên minh bạch, an toàn.

Cụ thể, ứng dụng và dịch vụ DeFi phổ biến hiện nay gồm:

• Lending Platform (các nền tảng cho vay phi tập trung): Compound, MakerDAO, Cred, Dharma, ETHLend, Constant…
• Derivatives (các sản phẩm phái sinh phi tập trung): Tokensets, Uma, dydx, Veil, Augur, Market protocol…
• Payments Platform (các nền tảng thanh toán phi tập trung): Omisego, Helis, Request Network, xDai, Connext…
• Stablecoin (các đồng tiền ổn định phi tập trung): DAI, Terra, Reserve, Ampleforth, Neutral USD, Paxo, True USD…Decentralized Exchange (sàn phi tập trung): Kyber Network, Ren, IDEX, Binance DEX, Bancor, Nash, 0x…

Sự phát triển bùng nổ của DeFi trên thị trường tiền điện tử

DeFi đã và đang trở thành một chủ đề được nhiều người săn đón nhất kể từ cuối năm 2019 đến nay. Điều đó được thể hiện bởi sự tham gia của người dùng vào thị trường tiềm năng này. Nhắc đến DeFi, chúng ta không thể bỏ qua số liệu Tổng giá trị bị khóa (TVL) trong DeFi – một thông số thể hiện mức độ tham gia của người dùng vào các dịch vụ DeFi.

Theo Defipulse, tại thời điểm viết bài (ngày 12/08); tổng giá trị bị khóa trong các giao thức DeFi đã đạt gần 4,6 tỷ USD; trong đó Maker của MarketDao chiếm trên 30%.

Con số này bắt đầu tăng nhanh vào đầu năm 2020; khi vào tháng 2, tổng giá trị bị khóa lần đầu tiên đạt mốc 1 tỷ USD và chỉ mất 5 tháng sau đó để cán cột mốc 4 tỷ USD. Điều này cho thấy mức độ tham gia của người dùng đối với các ứng dụng DeFi là cực kỳ lớn.

Tiềm năng của DeFi

Tiềm năng của lĩnh vực DeFi có lẽ là điều không phải bàn cãi; dưa trên những thông tin và số liệu đã nêu trong bài viết này, chúng ta có thể thấy Tài chính phi tập trung sẽ là tương lai tương lai của nền tài chính thế giới và nó chính là tiền đề để chúng ta bước vào nền Tài chính mở.

Khi mọi người chán ghét sự tập quyền của hệ thống tài chính truyền thống; họ muốn sự tự do, không bị kiểm soát; và đặc biệt là những người không có cơ hội tiếp cận với tài chính ngân hàng, chẳng hạn như công dân ở các quốc gia châu Phi, lúc này, họ sẽ có xu hướng chuyển sang DeFi để tự mình quản lý tài chính cá nhân, không cần phụ thuộc vào bên thứ ba hay bất kỳ tổ chức tập trung nào.

“Mục tiêu của DeFi là xây dựng lại hệ thống ngân hàng trên toàn thế giới theo cách mở; không cần sự tín nhiệm,” Alex Pack – đối tác quản lý tại quỹ tiền điện tử tại giá 100 triệu USD Dragonfly Capital, cho biết. “Bạn chỉ nhận được cơ hội đó sau mỗi 50 năm.”

Những lừa đảo trong lĩnh vực DeFi

Không chỉ DeFi, mà thị trường tiền điện tử nói chung luôn ẩn chứa những dư án lừa đảo, Ponzi, đa cấp biến tướng, đặc biệt là tại Việt Nam. Trước sự phát triển của DeFi, rất nhiều cá nhân, nhóm đã lợi dụng nó để lừa tiền từ các nhà đầu tư kém hiểu biết; nhẹ dạ cả tin và hám lời cao. Một trong những lý do chính khiến nhiều người bị lôi vào vòng xoáy lừa đảo tiên điện tử là “thiếu hiểu biết”, một phần lý do là. Vì lĩnh vực này có vẻ khá khó hiểu với số đông; những kẻ lừa đảo nắm được điểm yếu này, từ đó lợi dụng nó để “móc tiền từ túi” người dùng.

Điều mà chúng tôi luôn khuyến cáo và khuyên bạn đọc; những nhà đầu tư tương lai là “Hãy tìm hiểu thật kỹ trước khi xuống tiền”, ít nhất là trang bị cho mình kiến thức cơ bản để nhận biết được đâu là một dự án truyền thống và đâu là một dự án ponzi, đa cấp biến tướng. Có lẽ bạn sẽ không xa lạ gì với những cái tên như OneCoin, Bitconnect, Plus Token hay iFan; những dự án coin đa cấp khét tiếng một thời, không biết bao nhiêu tiền của của các nhà đầu tư đã bị mất với chúng. Mặc dù về hình thức là khác nhau, nhưng các dự án lừa đảo tận dụng DeFi cũng có điểm chung là vận hành theo mô hình Ponzi; lấy tiền của người sau để trả cho người đến trước.

Một số thách thức mà tài chính phi tập trung phải đối phó

Tính thanh khoản không cao: Chúng ta đều biết, thanh khoản là một trong những yếu tố quan trọng để định giá trong ngành tài chính. Tuy nhiên so với hệ thống tài chính tập trung thì tính thanh khoản của các ứng dụng phi tập trung vẫn chưa thể so sánh được.

Yêu cầu thế chấp quá mức: Vì vẫn chưa có điểm tín dụng hoặc tài sản thế chấp thông thường, nhiều sản phẩm phải được thế chấp quá mức đôi khi lên tới 150%.

Sai sót kỹ thuật: Rủi ro kỹ thuật, chẳng hạn như sai lầm trong hợp đồng thông minh; rất khó phát hiện vì công nghệ này vẫn còn tương đối mới và cần được nghiên cứu thêm.

Lời kết

Trên đây là bài viết “Tổng hợp những thông tin cần biết về DeFi đang Hot trên thị trường”; hi vọng nó sẽ mang đến những kiến thức bổ ích cho bạn đọc. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy để lại một Like, Share để ủng hộ chúng tôi nhé. Hoặc nếu có góp ý, đóng góp gì cho bài viết, hãy comment ngay dưới đây, chúng tôi sẽ vô cùng cảm kích về điều đó. Chúc các bạn thành công.

Nguồn: toiyeubitcoin.com